اهمیت کنترل ساس در مرغداری

آلودگی به ساس در مرغداری ها تاثیرات منفی زیادی در زمینه سلامت مرغ و تولید آن دارد. در این مقاله چرخه زندگی ساس و تأثیرات آن ها بر دسته طیور و همچنین راه های کنترل این آلودگی بیان شده است.

ساس حشره ای خونخوار و یک آفت مشکل ساز در صنعت پرورش طیور است. ساس ها حشراتی کوچک، بیضی شکل و مسطح هستند که توانایی پرواز ندارند.

این حشرات منحصراً از خون تغذیه می کنند و برای هزاران سال است که در زمین زندگی می کنند. از آن ها در متون اروپایی قرون وسطایی و نوشته های کلاسیک یونان در زمان ارسطو، نام برده شده است. با این حال اکنون بسیاری از مردم از وجود آن ها آگاهی ندارند چرا که ساس ها در برهه ای از زمان، شاید به مدت 50 سال، مشکل ساز نبوده اند.

در ابتدا برای از بین بردن ساس ها از حشره کش های صنعتی قوی استفاده می کردند. به مرور زمان این سموم جای خود را به طعمه هایی دادند که برای از بین بردن سوسک ها و مورچه ها از آن ها استفاده می شد که البته به کنترل ساس ها نیز کمک می کرد. اما کاهش اثر گذاری سموم غیر تخصصی آفات و عدم آگاهی عمومی نسبت به این آفات منجر به افزایش مجدد ساس ها شد.

چرخه زندگی ساس

چرخه زندگی ساس شامل تخم، نمف و ساس بالغ است. ساس ها در چرخه زندگی خود دارای پنج مرحله نمفی هستند که با پوست اندازی به مرحله بعدی از نمف خواهند رفت و بزرگتر خواهند شد. همچنین برای رسیدن به مرحله بعدی نمف باید یک وعده غذایی خون بخورد.

چرخه زندگی ساس به زبان ساده

ساس بالغ برای تولید مثل باید به طور منظم وعده های غذایی خون مصرف کند. ساس بالغ به رنگ قرمز مایل به قهوه ای است در حالی که ساس در مرحله نمف و تخم های آن به رنگ زرد مایل به قهوه ای هستند. ساس ها سه تا چهار بار در سال امکان تولید مثل دارند که معمولا فقط دو بار آن، اتفاق می افتد.

یک ساس ماده می تواند 50 تا 350 تخم در طول زندگی خود بگذارد. هچ شدن تخم های ساس معمولاً 10 روز طول می کشد. با این حال در دماهای بالاتر از 20 درجه سانتیگراد تخم ها طی 6 تا 17 روز پس از تخم گذاری هچ می شوند. در دمای پایین تر هچ شدن تخم ها ممکن است تا 28 روز نیز طول بکشد.

مدت زمان هر یک از پنج مرحله نمفی به دما و اینکه چه زمان به وعده غذایی دسترسی دارند بستگی دارد. در یک مرغداری به دلیل وجود میزبانان زیاد، خون کافی در دسترس است. اما معمولاً دما عامل محدود کننده ای برای ساس ها در مرغداری ها است.

در دمای 26 درجه سانتیگراد فاصله بین هر مرحله نمفی حدود 4 روز است. بنابراین کل چرخه زندگی از تخم تا بلوغ به 30 روز زمان نیاز دارد.

ساس ها در مراحل نمف و بلوغ می توانند چندین ماه بدون وعده غذایی زنده بمانند. این امر باعث می شود تا به راحتی در صورت عدم دسترسی به خون زنده بمانند.

دلایل افزایش تهاجم ساس در جهان

به تازگی توجه همه به بازگشت و تهاجم دوباره ساس ها جلب شده است. چرا که در محل سکونت انسان ها مانند خانه ها، هتل ها، آپارتمان ها، پناهگاه های افراد بی خانمان، خوابگاه ها و سایر محل های سکونت شیوع پیدا کرده اند.

شیوع گسترده ساس در جهان

در قرن بیستم فرض بر این بود که به دلیل استفاده گسترده از د.د.ت؛ به عنوان عامل کشنده آفات؛ ساس ها ریشه کن شده اند. با این حال ساس ها همیشه در آمریکای مرکزی و جنوبی، اروپا، آفریقا و خاورمیانه وجود داشته اند و این امکان وجود دارد که جمعیت بالای ساس هرگز در بعضی مناطق جهان واقعاً از بین نرود.

این امکان برای ساس وجود دارد که در صورت عدم دسترسی به خون، میزبان های دیگری غیر از انسان نیز داشته باشد. ساس ها این کار را تا افزایش جمعیت شان ادامه می دهند. یکی از متداول ترین میزبان های ساس، طیور به ویژه مرغ ها هستند.

دلایل تهاجم های شدید ساس که اخیراً رو به افزایش است هنوز کاملاً مشخص نشده است، اما ممکن است به دلیل افزایش مسافرت های هوایی طولانی مدت، توانایی پراکندگی گسترده ساس ها، کاهش استفاده از اسپری های حشره کش و تغییر متناوب میزبان های ساس نظیر پرندگان، خفاش ها، پرندگان اهلی و سپس انسان ها باشد.

مقاومت ساس نسبت به حشره کش ها یک مشکل جدی است که ابتدا با مقاومت به د.د.ت و سپس با مقاومت به مالاتیون و دیازینون مشاهده شد.

این روند تهاجم شدید ساس ها در جهان می تواند نتیجه افزایش استفاده از حشره کش های غیر تخصصی باشد که برای ساس ها تاثیرگذار نبوده و فقط برای کنترل سوسک و آفات مشابه استفاده می شود.

اگرچه جابجایی فعال ساس مهم است اما جابجایی منفعل تقریباً تنها روش پراکندگی آن هاست. آن ها در هنگام حمل و نقل بسیار موثر عمل می کنند و به همراه چمدان لباس، تختخواب، مبلمان و غیره جابجا می شوند.

آن ها به راحتی می توانند از محلی که مرغ میزبان آن هاست به خانه مسکونی شما راه پیدا کنند و بالعکس. ساس ها همراه با لباس، کفش، کیف پول و غیره جابجا می شوند. آن ها به راحتی می توانند وارد مراکز طیور شوند و آنجا را آلوده کنند.

شناخت رفتار ساس و نحوه کنترل ساس در مرغداری

فقط وجود یک ساس ماده کافیست تا مشکلاتی جدی در پرورش طیور ایجاد کند. یک ساس ماده می تواند ظرف چند ماه کل مرغداری را آلوده کند.

ساس و اثرات آن بر صنعت طیور

ساس ماده همچنین برای این اتفاق، نیازی به حضور مداوم نر ندارد. ساس ماده از ذخیره اسپرمی خود برای تولید مثل استفاده می کند و پس از یک دوره تولید مثل می تواند عملکرد تولید مثلی خود را ادامه داده و دوباره جفت گیری کند.

در زمانی که شرایط دمایی برای ساس ایده آل بوده و برای دسترسی به غذا نیز مشکلی نداشته باشد در طی 16 روز جمعیت ساس ها دو برابر می گردد. این سرعت باورنکردنی رشد و شیوع ساس ها منجر به مشکلات زیادی در مرغداری ها خواهد شد.

ساس ها حشراتی هستند که بیشتر در شب فعالیت می کنند، با این حال ممکن است در صورت گرسنگی و وجود نور به میزان کم، در طول روز نیز تغذیه کنند.

آن ها بیشتر وقت خود را مشغول مخفی شدن در شکاف ها و مکان های مخفی غیر قابل رویت هستند. این امر کنترل آن ها را در مزرعه های پرورش طیور سخت می کند چرا که  مکان های فراوانی برای مخفی شدن وجود دارد مانند قفسه های نگه داری مرغ ها، شکاف موجود در دیوارها، وسایل مربوط به جابجایی مرغ ها در مرغداری و غیره.

هر دو جنس نر و ماده ی ساس، تنها از خون تغذیه می کنند آن ها دارای دهان هایی خرطوم مانند هستند که پوست میزبان را سوراخ می کند. این عملکرد به آن ها اجازه می دهد به راحتی از خون تغذیه کنند. یک ساس به مدت 5 تا 10 دقیقه تغذیه می کند پس از آن میزبان را ترک کرده و به مخفیگاه باز می گردد تا وعده غذایی خود را هضم کند.

تغذیه ساس با استفاده از دهان خرطوم مانند

ساس ها معمولاً هر 3 تا 7 روز یکبار تغذیه می کنند. بنابراین در زمان های معینی اکثر ساس ها در پناهگاه خود پنهان شده اند و مشغول هضم وعده غذایی هستند و از میزبان خود تغذیه نمی کنند.

اثرات ساس بر طیور

آلودگی شدید به ساس در مراکز پرورش مرغ ممکن است منجر به ریزش بیش از حد پرها، سوزش در پوست، افزایش ضایعات روی قسمت سینه و پاها و احتمالاً کم خونی در موارد شدیدتر شود.

استرس ناشی از آلودگی شدید در طیور منجر به عملکرد ضعیف مرغ ها در تولید می شود. این عملکرد به شکل تعداد تخم مرغ کمتر، باروری کمتر و یا کاهش جوجه کشی می باشد. همچنین تغذیه مرغ ها را تحت تأثیر قرار می دهد که این نیز منجر به کاهش تولید در مراکز پرورش طیور می گردد.

با وجود اینکه ساس ها از خون انسان، طیور و سایر موجودات خون گرم تغذیه می کنند و برای موجوداتی که آلوده به ساس هستند یک مزاحمت بزرگ محسوب می شوند. هرچند طبق تحقیقات انجام شده، ساس ها بیماری زا نیستند. با این حال اگر ساس ها از مرغداری به خانه مسکونی شما منتقل شوند موجب بی خوابی، ناراحتی و استرس می گردند.

روش های کنترل ساس در مرغداری

کنترل ساس به خصوص در مورد مکان های پرورش طیور بسیار دشوار است. بسیاری از محصولات ضد آفت، به دلیل مقاومت ساس ها در برابر حشره کش ها نتایج خوبی در بر ندارند.

ساس ها حشراتی هستند که بیشتر در پناهگاه شان هستند و فقط برای تغذیه روی میزبان قرار می گیرند. بنابراین استفاده از حشره کش ها می تواند تاثیر مخربی روی طیور داشته باشد. در واقع عملکرد حشره کش ها باید به گونه ای باشد که  به مکان های اختفای ساس برسند و نه پرندگان، که این امر به سختی امکان پذیر است و یا اینکه باید از سمومی استفاده کرد که فقط برای ساس اختصاصی شده و به طیور آسیبی وارد نکند. برای تهیه این سموم قوی و تخصصی ضد ساس می توانید به سایت بدباگ دات آی آر مراجعه کنید.

معمولاً عملکرد پاکسازی و ضدعفونی در صورت عدم وجود پرندگان در محیط پرورشی آسان تر می شود. پس از تمیز کردن محیط، یک ضد ساس قوی با عملکرد مناسب اش می تواند به ترک ها، شکاف ها، درزها، زیر شیروانی ها، منافذ موجود در سقف، قفسه های نگه داری طیور و سایر مکان های مشکوک به وجود ساس نفوذ کرده و آن قسمت ها را پاکسازی کند.

کنترل ساس ها در مکان های پرورش طیور بسیار دشوار است. محصولاتی که برای پاکسازی محیط مرغداری در صورت وجود طیور پرورشی، مورد استفاده قرار می گیرند بسیار محدود هستند و بسیاری از محصولات دیگر تاثیرگذاری کمی دارند زیرا ساس ها در برابر بسیاری از مواد شیمیایی مقاوم شده اند که این امر سبب مقاومت نسل آن ها شده است.

سمپاشی قفسه های نگه داری طیور مبتلا به ساس

خاک دیاتومه نیز به عنوان جایگزینی برای حشره کش های شیمیایی با درجات ضعیف تری از تاثیرگذاری استفاده می شود که به نظر می رسد به آب و هوا بستگی دارد. استفاده از خاک دیاتومه در مکان هایی با درصد رطوبت بالا، نتایج بهتری در بر دارد. خاک دیاتومه می تواند جایگزینی موقت برای پاکسازی شیمیایی باشد.

در صورت عدم وجود مرغ ها در مرغداری، به کمک تأسیسات گرمایی نیز می توان ساس ها را از بین برد. وجود گرمای پایدار 55 درجه سانتیگرادی در کل محیط، برای چند ساعت ساس و تخم آن ها را از بین خواهد برد. همچنین برای عدم فرار ساس ها از گرما می توانید به کمک سموم قوی و استاندارد، محیط خارج مرغداری را نیز عاری از ساس کنید.

به طور کلی کنترل ساس ها هنگامی امکان پذیر بوده و بیشترین بازدهی را دارد که بتوان مکان های پرورشی را از پرنده ها خالی کرد. در این صورت عملکرد ضد عفونی و پاکسازی به خوبی پیش می رود.

با این حال پاکسازی محیط ممکن است منجر به ریشه کن کردن کامل ساس ها در مرغداری نشود همچنین در محیط یک مرغداری پناهگاه های زیادی برای ساس ها وجود دارد که شما باید به طور مداوم آن ها را رصد کنید.

 

نحوه خرید سم ساس را در این صفحه میتوانید مطالعه کنید